Hic Svnt Leones
Madmaxista
- Desde
- 15 Abr 2017
- Mensajes
- 29.604
- Reputación
- 74.382
Copia del original latino del fuero de Castro Caldelas, precioso pueblo orensano con un castillo de los condes de Lemos, ahora visitable y propiedad de la Casa de Alba.
Básicamente todo son impuestos y multas.
tras*cripción de Henrique Monteagudo (USC):
In nomine domini nostri Ihesu Christi. Amen. Plerumque sentimus oblivionis incommoda,
dum rerum gestarum memoriam per scripture seriem negligimus alligare. Ea propter hoc.
Eu don Alfonso porla gratia de Deus Rey de Leon a vos ornes [do boo Burgo?], assy aos
presentes como aos que an de víír, et a vossos fillos et a toda vossa generacion faço karta
de donacion et texto de firmidüe, et dou a vos foros en que sempre vivades.
Inprimeiramente ornes do bon Burgo non ayam nullo señor senon el Rey ou quen esse
Burgo tover de sua mao (tover). Et qualquer noble ou de qual dignidade na villa do Burgo
in propia ou in alía casa jovenlandesar, ille et quantos cun el jovenlandesaren ayam foro assy como cada
um viçiño. Et se algúúm in casa dalguum viçiño quiser ospedar no Burgo por força, o
señor da casa cum seus viçiños deyte·o fora. Et se salir non quiser et hy firido for, non
peyte por ende cóóma.
Meyriños do Burgo seyan duos viçiños do Burgo et vassalos daquel que tover o Burgo
et ayam casas no Burgo et intrem por mandado do señor do Burgo et por octoridade
do concello. Et ornes do bon Burgo den in cada un ano un soldo de cada una casa in
festivita- te de Sancta Maria de agusto por incenso de suas casas. Et ornes do bon Burgo
vendam seu pan et seu viño por midida dereyta quando quiseren. Et quen por forcia casa
allea romper, peyte ao señor do Burgo .LX. soldos et ó señor da casa outros .LX. soldos et
os livores et os danos que feçer.
Meyriños nen sayones non intrem in casa de nengúú reçeber pignora se o señor da casa
der a el fiador recebudo. Et se fiador reçeber non quiser et a pignora por força fillar et
hy firido for, non peyte nulla cóóma. Et se fiador non presentar et cun o pignor revelar,
o meyriño ou o sayon día duas testimoias et in outro día pigno- re el por .V. soldos Quen
deveda presente ó meyriño ou ó sayon, o seu devedor conoscer, logo dé a deveda ou piñor
ao quereloso, que tanto valla ata que a déveda seya dada, et en cada un dia a pignora
cun·o sayon reçeba. Quen negar deveda que deva pignoren ele que faça directo, et logo dé
fiador et reçeba sua pignora. Et qualquer fiador reçebudo revelar et o pignor ao merino ou
sayon non der, por quantos dias aquesto feçer, por todolos dias peyte . v. soldos. Meyriño
ou sayon non demande livores de nengúú, nen percussioes, se non for a el voz dada, ergo
morte ou percussione de morte, que se pode demandar porlo foro da villa.
Omiçio manifestado peyte .C. soldos ao señor do Burgo. Traedor provado et ladron
cuñuçudo seyam in juyzo do meyriño do concello, et todas aquelas cousas delle seyan do
señor do Burgo, mays das cousas do ladron primeyro entreguen o furto que fez a aquele
que o furtou. Qui arma tirar de casa contra seu viçiño para façerlle mal, peyte ao señor
do Burgo .LX. soldos Et se muytos aduxeren armas, un por todos dy fiador in .V. soldos.
Et quen for vençudo peyte ao señor do Burgo .LX. soldos Et se viçiño a seu viçiño casa
por juyzo demandar, den ambos fiador in .LX. (Lx.) soldos. Et qua! delles que por juyzo
cayr peyte áo señor do Burgo .LX. soldos. Et se algúú[n] deforao áo jovenlandesador do bon Burgo
casa demandar, dé fiador ó señor do Burgo in .LX. soldos et ó señor da casa in dubio de tal
casa et o señor da casa dé fiador in .LX. soldos ao señor do Burgo. Et se aquele que a casa
demanda caer, dé .LX. soldos ao señor do Burgo, et ao señor da casa dé outra tal casa na
villa do Burgo. El qualquer juyzo for feyto sobre pignora, se alguü deforao ao jovenlandesador do
Burgo demandar, non saya fora da villa a juyço, mays in ipsa villa cumplam juyzo sobre
ipsa pignora. Et qui falta por inquisicion disser ja mays non seya leal, et peyte ao señor do
Burgo .LX. soldos et o señor da voz torne·sse á sua voz.
Et por aquel que for morto in baralla, os mays provincos parentes, un daquelles que
en ele firiren por directa inquisicion escollam el por homiçiam, et se aquelle fector por
inquisitiom non acharen in quen suspeto overen, por sy juramento sóó faça, et non seya
hy torna. Treguas porlo foro da villa seyam taes: de una parte et de outra da baralla dem
fiadores in mill (mili) soldos, et quen·as britar talle· le o pugno destro, et <lestes mill
soldos haya o señor do Burgo os .Dos. soldos et o concello os outros .Dos. soldos, dos
quaes den ende .C. soldos ao firido, et o pug- no seya in poder do concello. Et sobre esto
absolvo todalas cousas -moyños, fornos et chousas- et todas erdades quaes vos et vossa
generacion oye avedes ou aver poderdes.
Carniçeyros in cada un ano dem (en cada un ano) áo señor do Burgo .II. soldos, un por
Pascua et outro in festivitate de Sancta Maria de Agusto, se o señor do Burgo der a eles
plaça u poñan seus blancos. Vendedores de pan et de viño non peyten nullam rem por
vendicion, mays se toveren mididas falsas britin·as et peyte[n] ó señor do Burgo .V.
soldos, et as misuras sééren stabezudas áo concello. Se algüü vender boy ou vaca, dé in
portage .ii. diñeyros; de porco .I. diñeyro, de cameyro .I. diñeyro. Item si algüü extraneo
vender cavallo o mula, dé .XII. diñeyros in portage. Et se in casa do ospede vender, dé a
el outros .XII. diñeyros; de egua . VI. diñeyros, et a[o] ospede outros . VI. diñeyros se in sua
casa vender. Do asno ou da asna .III. diñeyros et ó ospede outros .III. diñeyros. De coyro
de boy .I. diñeyro. De pelle cabrüa una mealla. [Item] se algüü extrayo vender mouro
ou moura dé in portage .xn. diñeyros, et se in casa do ospede vender dé a el outros .xn.
diñeyros. Se algúú[n] mercador in villa do Burgo véér, de cada un troxello, se desplegar
et ende vender, dé in portage .I. sld., et se non desplegar non dé nichil. Et se a detallo
vender, peyte .LX. soldos, a mea parte áo señor do Burgo, et a mea parte áo concello do
bóó Burgo; et áo señor da casa .V. soldos dé quen un troxello comparar. Et de pelle coella
dé in portage .III. diñeyros, et de pena coella .II. diñeyros. De pelle cordeyra .II. diñeyros.
De quattuor covedos de viado .ii. diñeyros. De cubertura de una tonalidad .iii. denarios. De un
cabo de fustam .II. diñeyros. De .XII. covedos de cardeo .II. diñeyros. De bestia carregada
de pan o de viño un diñeyro. De colloño .I. diñeyro.
Si algúú[n] viçiño seu viçiño firir da barba ata los péés . VII. soldos et medio peyte ao firido.
Et se o na cabeza firir et ende sangue sayr, peyte .XV. soldos. De qualquer cóómia algüü
for culpado et achada, se a (a)cóómia non deren áó merino ó o sayon, non demande ela,
et se dada for á cóómia ao merino ó sayon dé fiador in .v. solds., et seya por scripciom de
bóós homéés. Se algúú[n] orne mal se over contra ornes do Burgo et in· na villa quiser intrar,
se força ou algüü mal comezar, todos seus viçiños sucurram a seu viçiño cun espada
et cun lança,et si hy o aversario for morto, nulla rem por ende peite. Et quen viçiño
non adiudar, seya aleyvoso porlo foro de Allariz. Et nullo señor do Burgo aya rousso
nen manaría nen fossadeyra porlo foro de Allariz in ipsa villa. Si algüü seu viçiño por
superbia firir, se aquel viçiño firido poder el firir por se ou por outros una vez ou muytas,
nulla ren por ende peyte; mays o primeyro que comezar peyte. Se algüü[n] orne disser a seu
viçiño máá paraula, 'traedor', ou 'servo'ou 'fududincul' ou 'cegúú[n] sabido', feyra ele una
vez cun que quer que teña, et se vivo ou morto escapar, nulla rem por ende peyte. Et se o
firido ele firir, si cento ou mill in ele firiren nulla rem por ende peyte.
Todolos juyzos que aqui non som scriptos stent porlo foro de Allariz, et aqueste meu
feyto seya senpre firme.
Se alguu[n] cavaleyro ou vilao á villa do Burgo intrar, dé suas devedas a seus devedores ou
pignora por elas. Et se as non deren et sobre cavallo andar, legue los péés do cavallo et
fumo ás nariçes do cavallo, ata que dé a deveda o pignor por ela.
Cegos et mançebos solterios non façan foro. Ornes do bon Burgo todolos seus juyzos
et derectos seyam por enquisiciom de bóós ornes, que quer que feçerem, porlo foro de
Allariz.
Se allgüü ome este meu feyto quiser tentar ou rromper, seya maldito et excomungado et
cum Judas traedor no inferno danado, et super esto dez mili peyte de mrs. de ouro.
Facta carta apud Allariz. Era de M.CC.LX.VI.
Ego don Alfonso, Rey sobredito Legionis, brito et confringo a vos, ornes do bon Burgo,
todos maúoús foros que aviades et outorgo a vos todolos bóós foros de Allariz. Et
aquesto sea firme et stavil cum mias maos propias esta karta robor[o] et confirmo.
Sancia et Aldonza, filie Regis
Rodericus Gomez de Trastamar
Feman Goterrez, pertigarius Sancti Iacobi
Ordonius Alvarez de Asturas
Ramirus Froyaz et Diego Froyaz, filij de Don Froya Conde
Feman Iohanis, filius de Johan Battisela.
Petrus Femandj de Tedra
Pelagius Fernandez Pautulle
Gunsalvo Menendj, Juyz
Bernaldus Archiepscopus Compostellanus
Laurencius Auriensis episcopus
Nunus Astoronensis episcopus
Johanes Ovetensis episcopus
Michael Lucensis episcopus
Martinus Miduniensis episcopus
Stephanus Tudensis episcopus
Rodericus Legionensis episcopus
Martinus Zamorensis episcopus
Pelagius Salmantinus episcopus
Lonbaldus Civitanensis episcopus
Geraldus Coriensis episcopus
Pelagius Arie
Petrus Fagian
Rodericus Pelagii de eadem
Fernandus Iohannis et fratrer eius
Diegus Iohannis de Gandiaes
Petrus Velasci de Caldelas
Fernandus Pelagii Varella
Cornellon
Petrus Martini
Abbas cellanovensis Petrus
Petrus cancellarius domini Regís
García archidiaconus Au-riensis
Guillemi abas Montis Ramj
Magíster Monionis auriensis
Johannes prior Ospitalis
Femandus Uelascj abbas Uxarie
Petrus prior Iuncarie
Petrus Remondj de Allariz
Petrus Viveyz
Petrus Moniz. Johan Abellon
Rodericus Pelagij
Petrus Giraldez
Petrus da Boga
Fernandus Viveyz
Fernandus Ullos
Petrus Iohanis de Cimadevila
Isti supradicti burgensis petierunt praedictum forum domino Aldefonso Regí Legionis.
Nuno, clerico Sancti Iacobi, notarius concilij de Allariz scripsit.
Martinus Dominicj maiorinus domini Regís in Caldelas
Dedicado a @Hermericus , que fantasea con que el reino de León era de Galicia y que había documentos en gallego en 788.
Básicamente todo son impuestos y multas.
tras*cripción de Henrique Monteagudo (USC):
In nomine domini nostri Ihesu Christi. Amen. Plerumque sentimus oblivionis incommoda,
dum rerum gestarum memoriam per scripture seriem negligimus alligare. Ea propter hoc.
Eu don Alfonso porla gratia de Deus Rey de Leon a vos ornes [do boo Burgo?], assy aos
presentes como aos que an de víír, et a vossos fillos et a toda vossa generacion faço karta
de donacion et texto de firmidüe, et dou a vos foros en que sempre vivades.
Inprimeiramente ornes do bon Burgo non ayam nullo señor senon el Rey ou quen esse
Burgo tover de sua mao (tover). Et qualquer noble ou de qual dignidade na villa do Burgo
in propia ou in alía casa jovenlandesar, ille et quantos cun el jovenlandesaren ayam foro assy como cada
um viçiño. Et se algúúm in casa dalguum viçiño quiser ospedar no Burgo por força, o
señor da casa cum seus viçiños deyte·o fora. Et se salir non quiser et hy firido for, non
peyte por ende cóóma.
Meyriños do Burgo seyan duos viçiños do Burgo et vassalos daquel que tover o Burgo
et ayam casas no Burgo et intrem por mandado do señor do Burgo et por octoridade
do concello. Et ornes do bon Burgo den in cada un ano un soldo de cada una casa in
festivita- te de Sancta Maria de agusto por incenso de suas casas. Et ornes do bon Burgo
vendam seu pan et seu viño por midida dereyta quando quiseren. Et quen por forcia casa
allea romper, peyte ao señor do Burgo .LX. soldos et ó señor da casa outros .LX. soldos et
os livores et os danos que feçer.
Meyriños nen sayones non intrem in casa de nengúú reçeber pignora se o señor da casa
der a el fiador recebudo. Et se fiador reçeber non quiser et a pignora por força fillar et
hy firido for, non peyte nulla cóóma. Et se fiador non presentar et cun o pignor revelar,
o meyriño ou o sayon día duas testimoias et in outro día pigno- re el por .V. soldos Quen
deveda presente ó meyriño ou ó sayon, o seu devedor conoscer, logo dé a deveda ou piñor
ao quereloso, que tanto valla ata que a déveda seya dada, et en cada un dia a pignora
cun·o sayon reçeba. Quen negar deveda que deva pignoren ele que faça directo, et logo dé
fiador et reçeba sua pignora. Et qualquer fiador reçebudo revelar et o pignor ao merino ou
sayon non der, por quantos dias aquesto feçer, por todolos dias peyte . v. soldos. Meyriño
ou sayon non demande livores de nengúú, nen percussioes, se non for a el voz dada, ergo
morte ou percussione de morte, que se pode demandar porlo foro da villa.
Omiçio manifestado peyte .C. soldos ao señor do Burgo. Traedor provado et ladron
cuñuçudo seyam in juyzo do meyriño do concello, et todas aquelas cousas delle seyan do
señor do Burgo, mays das cousas do ladron primeyro entreguen o furto que fez a aquele
que o furtou. Qui arma tirar de casa contra seu viçiño para façerlle mal, peyte ao señor
do Burgo .LX. soldos Et se muytos aduxeren armas, un por todos dy fiador in .V. soldos.
Et quen for vençudo peyte ao señor do Burgo .LX. soldos Et se viçiño a seu viçiño casa
por juyzo demandar, den ambos fiador in .LX. (Lx.) soldos. Et qua! delles que por juyzo
cayr peyte áo señor do Burgo .LX. soldos. Et se algúú[n] deforao áo jovenlandesador do bon Burgo
casa demandar, dé fiador ó señor do Burgo in .LX. soldos et ó señor da casa in dubio de tal
casa et o señor da casa dé fiador in .LX. soldos ao señor do Burgo. Et se aquele que a casa
demanda caer, dé .LX. soldos ao señor do Burgo, et ao señor da casa dé outra tal casa na
villa do Burgo. El qualquer juyzo for feyto sobre pignora, se alguü deforao ao jovenlandesador do
Burgo demandar, non saya fora da villa a juyço, mays in ipsa villa cumplam juyzo sobre
ipsa pignora. Et qui falta por inquisicion disser ja mays non seya leal, et peyte ao señor do
Burgo .LX. soldos et o señor da voz torne·sse á sua voz.
Et por aquel que for morto in baralla, os mays provincos parentes, un daquelles que
en ele firiren por directa inquisicion escollam el por homiçiam, et se aquelle fector por
inquisitiom non acharen in quen suspeto overen, por sy juramento sóó faça, et non seya
hy torna. Treguas porlo foro da villa seyam taes: de una parte et de outra da baralla dem
fiadores in mill (mili) soldos, et quen·as britar talle· le o pugno destro, et <lestes mill
soldos haya o señor do Burgo os .Dos. soldos et o concello os outros .Dos. soldos, dos
quaes den ende .C. soldos ao firido, et o pug- no seya in poder do concello. Et sobre esto
absolvo todalas cousas -moyños, fornos et chousas- et todas erdades quaes vos et vossa
generacion oye avedes ou aver poderdes.
Carniçeyros in cada un ano dem (en cada un ano) áo señor do Burgo .II. soldos, un por
Pascua et outro in festivitate de Sancta Maria de Agusto, se o señor do Burgo der a eles
plaça u poñan seus blancos. Vendedores de pan et de viño non peyten nullam rem por
vendicion, mays se toveren mididas falsas britin·as et peyte[n] ó señor do Burgo .V.
soldos, et as misuras sééren stabezudas áo concello. Se algüü vender boy ou vaca, dé in
portage .ii. diñeyros; de porco .I. diñeyro, de cameyro .I. diñeyro. Item si algüü extraneo
vender cavallo o mula, dé .XII. diñeyros in portage. Et se in casa do ospede vender, dé a
el outros .XII. diñeyros; de egua . VI. diñeyros, et a[o] ospede outros . VI. diñeyros se in sua
casa vender. Do asno ou da asna .III. diñeyros et ó ospede outros .III. diñeyros. De coyro
de boy .I. diñeyro. De pelle cabrüa una mealla. [Item] se algüü extrayo vender mouro
ou moura dé in portage .xn. diñeyros, et se in casa do ospede vender dé a el outros .xn.
diñeyros. Se algúú[n] mercador in villa do Burgo véér, de cada un troxello, se desplegar
et ende vender, dé in portage .I. sld., et se non desplegar non dé nichil. Et se a detallo
vender, peyte .LX. soldos, a mea parte áo señor do Burgo, et a mea parte áo concello do
bóó Burgo; et áo señor da casa .V. soldos dé quen un troxello comparar. Et de pelle coella
dé in portage .III. diñeyros, et de pena coella .II. diñeyros. De pelle cordeyra .II. diñeyros.
De quattuor covedos de viado .ii. diñeyros. De cubertura de una tonalidad .iii. denarios. De un
cabo de fustam .II. diñeyros. De .XII. covedos de cardeo .II. diñeyros. De bestia carregada
de pan o de viño un diñeyro. De colloño .I. diñeyro.
Si algúú[n] viçiño seu viçiño firir da barba ata los péés . VII. soldos et medio peyte ao firido.
Et se o na cabeza firir et ende sangue sayr, peyte .XV. soldos. De qualquer cóómia algüü
for culpado et achada, se a (a)cóómia non deren áó merino ó o sayon, non demande ela,
et se dada for á cóómia ao merino ó sayon dé fiador in .v. solds., et seya por scripciom de
bóós homéés. Se algúú[n] orne mal se over contra ornes do Burgo et in· na villa quiser intrar,
se força ou algüü mal comezar, todos seus viçiños sucurram a seu viçiño cun espada
et cun lança,et si hy o aversario for morto, nulla rem por ende peite. Et quen viçiño
non adiudar, seya aleyvoso porlo foro de Allariz. Et nullo señor do Burgo aya rousso
nen manaría nen fossadeyra porlo foro de Allariz in ipsa villa. Si algüü seu viçiño por
superbia firir, se aquel viçiño firido poder el firir por se ou por outros una vez ou muytas,
nulla ren por ende peyte; mays o primeyro que comezar peyte. Se algüü[n] orne disser a seu
viçiño máá paraula, 'traedor', ou 'servo'ou 'fududincul' ou 'cegúú[n] sabido', feyra ele una
vez cun que quer que teña, et se vivo ou morto escapar, nulla rem por ende peyte. Et se o
firido ele firir, si cento ou mill in ele firiren nulla rem por ende peyte.
Todolos juyzos que aqui non som scriptos stent porlo foro de Allariz, et aqueste meu
feyto seya senpre firme.
Se alguu[n] cavaleyro ou vilao á villa do Burgo intrar, dé suas devedas a seus devedores ou
pignora por elas. Et se as non deren et sobre cavallo andar, legue los péés do cavallo et
fumo ás nariçes do cavallo, ata que dé a deveda o pignor por ela.
Cegos et mançebos solterios non façan foro. Ornes do bon Burgo todolos seus juyzos
et derectos seyam por enquisiciom de bóós ornes, que quer que feçerem, porlo foro de
Allariz.
Se allgüü ome este meu feyto quiser tentar ou rromper, seya maldito et excomungado et
cum Judas traedor no inferno danado, et super esto dez mili peyte de mrs. de ouro.
Facta carta apud Allariz. Era de M.CC.LX.VI.
Ego don Alfonso, Rey sobredito Legionis, brito et confringo a vos, ornes do bon Burgo,
todos maúoús foros que aviades et outorgo a vos todolos bóós foros de Allariz. Et
aquesto sea firme et stavil cum mias maos propias esta karta robor[o] et confirmo.
Sancia et Aldonza, filie Regis
Rodericus Gomez de Trastamar
Feman Goterrez, pertigarius Sancti Iacobi
Ordonius Alvarez de Asturas
Ramirus Froyaz et Diego Froyaz, filij de Don Froya Conde
Feman Iohanis, filius de Johan Battisela.
Petrus Femandj de Tedra
Pelagius Fernandez Pautulle
Gunsalvo Menendj, Juyz
Bernaldus Archiepscopus Compostellanus
Laurencius Auriensis episcopus
Nunus Astoronensis episcopus
Johanes Ovetensis episcopus
Michael Lucensis episcopus
Martinus Miduniensis episcopus
Stephanus Tudensis episcopus
Rodericus Legionensis episcopus
Martinus Zamorensis episcopus
Pelagius Salmantinus episcopus
Lonbaldus Civitanensis episcopus
Geraldus Coriensis episcopus
Pelagius Arie
Petrus Fagian
Rodericus Pelagii de eadem
Fernandus Iohannis et fratrer eius
Diegus Iohannis de Gandiaes
Petrus Velasci de Caldelas
Fernandus Pelagii Varella
Cornellon
Petrus Martini
Abbas cellanovensis Petrus
Petrus cancellarius domini Regís
García archidiaconus Au-riensis
Guillemi abas Montis Ramj
Magíster Monionis auriensis
Johannes prior Ospitalis
Femandus Uelascj abbas Uxarie
Petrus prior Iuncarie
Petrus Remondj de Allariz
Petrus Viveyz
Petrus Moniz. Johan Abellon
Rodericus Pelagij
Petrus Giraldez
Petrus da Boga
Fernandus Viveyz
Fernandus Ullos
Petrus Iohanis de Cimadevila
Isti supradicti burgensis petierunt praedictum forum domino Aldefonso Regí Legionis.
Nuno, clerico Sancti Iacobi, notarius concilij de Allariz scripsit.
Martinus Dominicj maiorinus domini Regís in Caldelas
Dedicado a @Hermericus , que fantasea con que el reino de León era de Galicia y que había documentos en gallego en 788.
